Η αισιοδοξία των παραμυθιών

Γράφει ο Δημήτρης Αβούρης, Επτά, Ελευθεροτυπία,
Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2013 »»

Το παραμύθι δεν διακόπηκε ποτέ. Μια αόρατη δύναμη, ή καλύτερα η ορατή ανθρώπινη ανάγκη για επιβίωση κατ' αρχάς και ποιότητα ζωής στη συνέχεια, δεν το εγκατέλειψαν ποτέ.

Οι παράδεισοι, τεχνητοί πάντα, που υποσχέθηκε η καταναλωτική εποχή, δεν μπόρεσαν να το εξοντώσουν ή να το αντικαταστήσουν.

Απεναντίας επιβεβαίωσε τη διαχρονικότητά του, τις αξίες του, το ήθος του, την αναγκαιότητά του.

Το παραμύθι είναι από τη φύση του αισιόδοξο. Προετοιμάζει το μέλλον. Ενισχύει την πίστη, την ελπίδα. Επιβραβεύει τον αγώνα, το ήθος, την αξιοπρέπεια. Διακηρύσσει το σεβασμό. Βάζει στόχους, θέτει όρια, ανοίγει ορίζοντες. Νικά τα ανίκητα. Διδάσκει την επιμονή. Θέλει τον ήρωα με ψηλά το κεφάλι. Με όραμα, με θέλω. Θέλει και διακηρύσσει ότι μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα. Γι' αυτό γίνεται ο αγώνας, γι' αυτό μάχονται οι ήρωες. Πάντα αισιόδοξοι. Στη μάχη δεν πας για να χάσεις.

Πώς μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι, όταν τα παιδιά δεν γνωρίζουν τη λέξη, την έννοια «αισιοδοξία» (Ρωτήστε τα).

Τι διαταραχές γεννά η στέρηση της αισιοδοξίας;

Τι θλίψη και τελικά τι κατάθλιψη φέρνει η απαισιοδοξία;

Ο αισιόδοξος αγωνίζεται, ο απαισιόδοξος εγκαταλείπει. Ποιος έχει το δικαίωμα να μας στερεί την αισιοδοξία, σαν λέξη, σαν έννοια, σαν πραγματικότητα; Πρέπει να αντισταθούμε με κάθε τρόπο, διατυπώνοντας παντού το δικαίωμα για αισιοδοξία. Δίχως αισιοδοξία δεν εννοείται μέλλον.

Θριαμβεύει ο λόγος, όταν θριαμβεύουν οι ήρωες στα παραμύθια. Θριαμβεύει το κοινό, όταν βρίσκει τρόπους να εκφραστεί, να συμμετέχει στη ζωή με πράξεις. Θριαμβεύει η ζωή, όταν όλοι περνούν καλά και υποψιάζονται ότι μπορούν να ζήσουν καλύτερα.

Είναι αισιόδοξα τα παραμύθια γιατί είναι απλά. Είναι κατανοητά και αντιληπτά από όλους. Εχουν απαντήσεις για ό,τι μας προβληματίζει. Φέρνουν ισορροπία σε όποιον τα εμπιστευτεί. Δεν ενόχλησαν ποτέ κανέναν δίκαιο. Αντιστάθηκαν σε κάθε άδικο. Δεν πισωγύρισαν κανέναν. Δεν απογοήτευσαν, αντιθέτως γοήτευσαν τους πάντες. Δεν εκδικήθηκαν. Σωφρόνισαν με παραδείγματα. Νανούρισαν με αγάπη γιατί έχουν αγάπη και κατανόηση. Είναι αισιόδοξα γιατί το τέλος κάθε προσπάθειας είναι αίσιο. Η ηθική ικανοποίηση όσων προσπαθούν είναι το μέγα βραβείο.

Ό,τι κερδίζεται στην καθημερινότητα είναι το ταξίδι για την επιθυμία. Ζούμε και για επιβράβευση της στιγμής.

Ό,τι ξοδεύτηκε για τη νίκη, για την επιτυχή έκβαση, ξαναϋπάρχει. Με ό,τι όπλα αγωνιστήκαμε, θα ξαναγωνιστούμε. Μάθαμε να προχωράμε.

Είμαστε αισιόδοξοι. Υποχρεωτικά. Το αντίθετο σημαίνει αργός θάνατος. Οφείλουμε να αγωνιστούμε, για το κοινό αίσιο αφού δεν ζούμε μόνοι μας, αφού επηρεαζόμαστε από το κοινό καλό ή το κοινό κακό. Στα παραμύθια ο αισιόδοξος γεννά, ο απαισιόδοξος θάβει. Η επιλογή δική μας.