Οι αδελφοί Grimm και το λαϊκό παραμύθι: Αφηγήσεις, αναγνώσεις, μεταμορφώσεις

Αθήνα, 22–24 Νοεμβρίου 2012 »»

Με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έκδοση των παραμυθιών των Jacob και Wilhelm Grimm, το Τμήμα Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου διοργανώνουν συνέδριο με τίτλο «Οι αδελφοί Grimm και το λαϊκό παραμύθι: Αφηγήσεις, αναγνώσεις, μεταμορφώσεις», το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα από 22 έως 24 Νοεμβρίου 2012.

Αίτηση συμμετοχής έως τις 20 Ιουνίου 2012.

Κεντρικοί ομιλητές:

• Δρ. Άννα Αγγελοπούλου (Πανεπιστήμιο Paris III, Sorbonne Nouvelle, Γαλλία)

• Καθηγητής Dan Ben-Amos (Πανεπιστήμιο της Pennsylvania, ΗΠΑ),

• Ομότιμος Καθηγητής Μ. Γ. Μερακλής (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, Ελλάδα),

• Christine Shojaei Kawan (Ακαδημία των Επιστημών και των Ανθρωπιστικών Σπουδών του Gottingen, Εγκυκλοπαίδεια του Παραμυθιού, Γερμανία)

______________________

Οι αδελφοί Grimm και το λαϊκό παραμύθι: αφηγήσεις, αναγνώσεις, μεταμορφώσεις »»

Με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έκδοση των παραμυθιών των Jacob και Wilhelm Grimm, τίθεται το ερώτημα γιατί τα λαϊκά παραμύθια που εκείνοι συγκέντρωσαν στη Γερμανία τον πρώιμο 19ο αι. μας αρέσουν και σήμερα. Παλαιότερες και πρόσφατες παραμυθολογικές έρευνες έχουν επισημάνει τον  παγκόσμιο αντίκτυπο και τις πολλαπλές όψεις αυτού του έργου, εντάσσοντάς το στο ιστορικό και πολιτικό περιβάλλον του αλλά και εξετάζοντας τις σύγχρονες προεκτάσεις και χρήσεις του. Τα ζητήματα που μελετώνται αναφέρονται στους φορείς, τα μέσα διάδοσης και τους αποδέκτες των παραμυθιών, τις προσαρμογές τους, στη διάρκεια των τελευταίων δύο αιώνων, στη λογοτεχνία, στο χώρο της αγωγής και της εκπαίδευσης και στη βιομηχανία του θεάματος. Στο βαθμό που με τη συλλογή τους οι αδελφοί Grimm αποφασιστικά προσανατόλισαν το παραμύθι προς την παιδική ηλικία, έχουν επίσης μελετηθεί οι επιρροές των παραμυθιών τους στην ιδεολογικοποιημένη θεώρηση της παιδικής ηλικίας και τη διαχείριση της αθωότητας.  Με αυτόν τον τρόπο αμφισβητήθηκε η παραδοχή ότι το παραμύθι αποτελεί μια άχρονη μαγική ιστορία που δημιουργείται αυθόρμητα ως μια απαράλλαχτη προγονική κληρονομιά και ήρθαν στο φως οι πολλαπλές, αλληλεξαρτώμενες παραδόσεις αυτών που το αφηγούνται, το γράφουν ή το χρησιμοποιούν με διάφορους τρόπους.  Οι εξελισσόμενες αυτές παραδόσεις επηρέασαν και το ίδιο το παραμύθι και συνδέθηκαν με τους όρους κοινωνικοποίησης των παιδιών, την παιδική ηλικία και τη δημιουργία παιδικών κόσμων, όπου όλοι μετέχουμε.
Ωστόσο τα παραμύθια των αδελφών Γκριμμ αποτελούν έναν σημαντικό σταθμό, σε μια συνεχόμενη και παγκόσμια αφηγηματική παράδοση.  Λαμβάνοντας υπόψη το τεράστιο χρονικό εύρος και το δυναμισμό του παραμυθιού, η σύγχρονη παραμυθολογική έρευνα εστιάζει σε θέματα τόσο ποικίλα, όπως είναι η θέση του παραμυθιού και της αφηγηματικής διαδικασίας στον αρχαίο κόσμο έως την παρουσία του παραμυθιού σε ζωντανά και εξελισσόμενα παραδοσιακά συστήματα, μέσα από τη μελέτη των μικροδεδομένων μιας περιφερειακής ή τοπικής προφορικής παράδοσης.
Κύριος στόχος του συνεδρίου είναι επομένως να προσφέρει ερευνητικές προοπτικές πάνω στους ιστορικά καθορισμένους αλλά και σύγχρονους συσχετισμούς ανάμεσα στα παραμύθια, την πολιτισμική διαδικασία, τις παιδαγωγικές πρακτικές, την ιστορία του λαϊκού πολιτισμού και την ιστορία της παιδικής ηλικίας.  Επιπλέον μπορεί να τεθεί το ερώτημα, αν στην εποχή μας, οι ολοένα επεκτεινόμενοι επαγγελματικοί, επιστημονικοί, ψυχολογικοί και μορφωτικοί τομείς που ασχολούνται με το παιδί, επηρέασαν τις ιδέες και τις πρακτικές μας για τη σχέση του παιδιού με το παραμύθι.
Το συνέδριο συγκεντρώνει ερευνητές για να συζητήσουν, μέσα από το συνδυασμό θεωρητικών και εφαρμοσμένων προσεγγίσεων, τις πολλαπλές διαστάσεις της πρόσληψης και μελέτης των παραμυθιών από την εποχή της έκδοσής της συλλογής των αδελφών Grimm έως σήμερα.