Έφοδος των παραμυθιών στις αίθουσες

Το Χόλιγουντ επιχειρεί να προσελκύσει το σινεφίλ κοινό με παλιές ιστορίες σε εκσυγχρονισμένες, ενίοτε τολμηρές, εκδοχές

The Observer | Καθημερινή,
Κυριακή 27 Μαρτίου 2011 »»

Ετοιμαστείτε για τη νέα εισβολή παραμυθένιων ηρώων στις κινηματογραφικές αίθουσες. Τα στούντιο του Χόλιγουντ, στη σταθερή αναζήτησή τους για ριμέικ και σύγχρονες εκδοχές παλιών ιστοριών, εξαπολύουν ένα νέο κύμα κινηματογραφικών διασκευών σε παραδοσιακά ευρωπαϊκά παραμύθια.

Η λίστα περιλαμβάνει μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή της «Κοκκινοσκουφίτσας», δύο ταινίες βασισμένες στην ιστορία της Χιονάτης, ένα φιλμ εμπνευσμένο από το παλιό αγγλικό παραμύθι «Ο Τζακ και η φασολιά», έναν τρισδιάστατο «Πινόκιο», μια εκδοχή του παραμυθιού «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» με σκηνικό τη σύγχρονη Αμερική και τίτλο «Beastly», και μια άλλη ταινία με τον παράξενο τίτλο «Χάνσελ και Γκρέτελ: Κυνηγοί μαγισσών».

Στους εφήβους

Πρόσφατα άρχισε να προβάλλεται η καινούργια ταινία κινουμένων σχεδίων της Ντίσνεϊ εμπνευσμένη από τη Ραπουνζέλ, με τίτλο «Μαλλιά κουβάρια», και θα ακολουθήσει η προβολή του «Beastly», όπου το «τέρας» είναι ένας γόης μαθητής γυμνασίου που ως διά μαγείας παίρνει αποκρουστική μορφή εξαιτίας της ματαιοδοξίας και της αλαζονείας του. Αλλά η παραμυθένια επανάσταση θα φτάσει πραγματικά στην κορύφωσή της με την προβολή στις ΗΠΑ της «Κοκκινοσκουφίτσας», με πρωταγωνίστρια την ανερχόμενη νεαρή σταρ Αμάντα Σέιφριντ.

Όπως πολλές από τις ταινίες της παραμυθένιας εισβολής, το φιλμ διατηρεί τη φόρμα της παλιάς ιστορίας, με σκηνικό ένα χωριό βαθιά μέσα στο δάσος που αντιμετωπίζει την απειλή ενός αρπακτικού λύκου, δίνοντάς της όμως μια σύγχρονη χροιά. Στην περίπτωση αυτή, το εγχείρημα στοχεύει ξεκάθαρα σ’ ένα εφηβικό κοινό με εμμονή στη σεξουαλική αφύπνιση και στο υπερφυσικό. Η σκηνοθεσία είναι της Κάθριν Χάρντγουικ, που έχει στο ενεργητικό της τη βαμπιροταινία «Λυκόφως». «Αυτή η Κοκκινοσκουφίτσα φαίνεται σαφώς να έχει γυριστεί για τη γενιά του Λυκόφωτος, γεμάτη εφηβικό άγχος και ωχρά πρόσωπα», είπε ο καθηγητής Τζόναθαν Γκρέι, ειδικός σε θέματα λαϊκής κουλτούρας στο πανεπιστήμιο Ουισκόνσιν - Μάντισον.

Οι νέες ταινίες έχουν προσελκύσει μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του Χόλιγουντ. Το φιλμ «Jack the Giant Killer», που θα σκηνοθετηθεί από τον Μπράιαν Σίνγκερ, έχει πρωταγωνιστές τον Γιούαν Μακ Γκρέγκορ, τον Στάνλεϊ Τούτσι και τον Μπιλ Νάι. Στην ταινία με τον Χάνσελ και την Γκρέτελ θα πάρει μέρος η νέα Αγγλίδα ηθοποιός Τζέμα Αρτερτον. Αλλά το μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχουν προκαλέσει οι δίδυμες κινηματογραφικές Χιονάτες. Το φιλμ «Η Χιονάτη και ο κυνηγός» η Σαρλίζ Θερόν παίζει την κακιά βασίλισσα, ενώ η Τζούλια Ρόμπερτς – που, παρά το πέρασμα των χρόνων, εξακολουθεί να είναι η μεγαλύτερη σταρ του Χόλιγουντ – παίζει τον ίδιο ρόλο στο φιλμ «Οι αδελφοί Γκριμ: Χιονάτη». «Η Τζούλια ήταν η πρώτη και μοναδική επιλογή μας για να παίξει τη βασίλισσα. Είναι ένα ίνδαλμα και θα κάνει δικό της τον ρόλο», είπε ο παραγωγός της ταινίας, Ράιαν Κάβανο.

Μία από τις κύριες δυνάμεις πίσω από τον καινούργιο «Πινόκιο» είναι ο Μεξικανός σκηνοθέτης Γκιγιέρμο ντελ Τόρο, φημισμένος για τη σκοτεινή, ερεβώδη φαντασία του. Η ταινία μπορεί να είναι πολύ απομακρυσμένη από τις «φιλικές στα παιδιά» εκδοχές του παραμυθιού που έχουμε γνωρίσει έως τώρα, αλλά οι ειδικοί λένε ότι ο ρόλος του στο νέο εγχείρημα δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη.

Κίνδυνοι

Παρ’ όλο που πολλές προηγούμενες χολιγουντιανές διασκευές παραμυθιών, όπως η κλασική «Χιονάτη» του 1937, είχαν μοναδικό στόχο το «οικογενειακό» κοινό, τα παλιά παραμύθια προσφέρουν έναν πλούτο δυνατοτήτων που μπορεί να αγγίξει πολύ πιο σκοτεινά θέματα. Κάτω από τη μαγική επιφάνεια με τα κάστρα και τις πριγκίπισσες, συχνά υποβόσκουν ιδέες γύρω από τη σεξουαλικότητα, τους κινδύνους που διατρέχει κανείς όταν μεγαλώνει και αφήνει το σπίτι του, τις σχέσεις ανάμεσα σε γονιούς και παιδιά, και τις απειλές που μπορεί να αντιπροσωπεύουν οι άγνωστοι άνθρωποι και οι τόποι.

«Τα παραμύθια μπορεί να είναι πολύ ζοφερά», λέει ο Τζόναθαν Γκρέι. Επισημαίνει ότι η ιδέα να κλειδωθεί μια όμορφη πριγκίπισσα σε πύργο – όπως συμβαίνει στη Ραπουνζέλ – ή να ναρκωθεί μια άλλη πριγκίπισσα με δηλητηριασμένο μήλο επειδή είναι πολύ όμορφη, όπως η Χιονάτη, μπορεί να ερμηνευθεί σαν μια συντηρητική προειδοποίηση για τους κινδύνους της σεξουαλικής δύναμης των νεαρών γυναικών.

Η σεξουαλικότητα

«Συχνά συναντάμε στα παραμύθια το θέμα της απειλής που αντιπροσωπεύει η γυναικεία σεξουαλικότητα», λέει ο καθηγητής Τζόναθαν Γκρέι. «Η αντίδραση σ’ αυτήν μπορεί να λάβει τη μορφή της επιβολής κανόνων και του περιορισμού της σεξουαλικής δύναμης μέσω αποδεκτών περιορισμών. Όταν η Χιονάτη συναντιέται με άντρες, αυτοί είναι επτά νάνοι, κι έτσι η σεξουαλική απειλή εξουδετερώνεται».

Αυτού του είδους τα θέματα φαίνεται ότι προσείλκυσαν την Κάθριν Χάρντγουικ στην ιστορία της Κοκκινοσκουφίτσας. Σε πρόσφατη συνέντευξή της στο «Νιούζγουικ», είπε: «Γιατί πήγε κι έπεσε στο κρεββάτι με τον λύκο; Τη στιγμή αυτή του παραμυθιού η έμφαση δίνεται στη σκοτεινή ζωώδη φύση που σχετίζεται με τη σεξουαλικότητα. Στο παραδοσιακό παραμύθι, ο λύκος μεταμφιέζεται με γυναικεία ρούχα και πείθει την Κοκκινοσκουφίτσα να πλαγιάσει μαζί του. Υπάρχει αρκετή διαστροφή σ’ αυτό το σημείο!».

Υπάρχουν όμως κι άλλοι λόγοι πίσω από την τελευταία χολιγουντιανή μόδα. Τα στελέχη των κινηματογραφικών εταιρειών, αντιμέτωπα με συρρικνωμένους προϋπολογισμούς και μια εθνική οικονομία που παλεύει να ανακάμψει από τη χρηματοπιστωτική κρίση, βλέπουν τα παραμύθια σαν δυνητικούς πακτωλούς. Η χολιγουντιανή ιστορία είναι γεμάτη με επιτυχημένες διασκευές και οι ιστορίες είναι ήδη οικείες στο κινηματογραφικό κοινό, πράγμα που σημαίνει ότι η διαφημιστική προώθηση των ταινιών θα είναι πολύ πιο φθηνή. «Η όρεξη της βιομηχανίας αναψυχής είναι ακόρεστη για ιδέες, περιεχόμενο, πλοκή, και αυτά τα παραμύθια προσφέρονται για νέες ερμηνείες, παρότι βρίσκονται γύρω μας εδώ και αιώνες», είπε ο Μπάρι Μπρούμεντ, καθηγητής Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, στο Οστιν.